Pip (پیپ)

پیپ دربازار فارکس: تعریف، محاسبه و نقش آن در معاملات

مقدمه

در معاملات فارکس، یکی از اولین اصطلاحاتی که هر معامله‌گر باید بشناسد، پیپ (Pip) است. پیپ کوچک‌ترین واحد تغییر قیمت در یک جفت‌ارز است و نقش مهمی در محاسبه سود، زیان و ریسک در  معاملات  دارد. چه روی EUR/USD معامله کنید، چه GBP/JPY یا جفت‌ارزهای عجیب‌تر، پیپ زبان مشترک همه معامله‌گران است.

یادگیری روش محاسبه ارزش پیپ، آشنایی با پیپت (Point) و توجه به رقم‌های قیمت‌گذاری (Digits) برای ساختن یک استراتژی معاملاتی ضروری است. بر اساس آموزش‌های OANDA، معامله‌گرانی که مفهوم پیپ را به‌درستی درک می‌کنند، بهتر می‌توانند اسپرد، حجم معاملات (Lot Size) و اهرم (Leverage) را مدیریت کنند.

این مقاله پیپ را به‌صورت جامع بررسی می‌کند: تعریف، نحوه محاسبه و نقش آن در معاملات فارکس همراه با مثال‌ها و جدول‌های کاربردی.

Pip (پیپ)چیست؟

پیپ (Pip) مخفف percentage in point یا price interest point است و واحد استاندارد اندازه‌گیری تغییرات قیمت در جفت‌ارزهاست.

  • در بیشتر جفت‌ارزها، ۱ پیپ = 0.0001 (رقم چهارم اعشار).
  • در جفت‌ارزهای ین ژاپن مثل USD/JPY، ۱ پیپ = 0.01 (رقم دوم اعشار).

مثال

  • EUR/USD از 1.1050 به 1.1051 حرکت کند → تغییر ۰.۰۰۰۱ = یک پیپ
  • USD/JPY از 150.00 به 150.01 حرکت کند → تغییر ۰.۰۱ = یک پیپ

پیپ یک واحد جهانی است و در همه بروکرها استفاده می‌شود، به همین دلیل مقایسه سود، زیان و اندازه معاملات آسان‌تر است.

Pip (پیپ) و رقم‌ها (Digits) در قیمت‌گذاری

Digit به هر رقم اعشاری در قیمت یک جفت‌ارز گفته می‌شود. بروکرها معمولاً از قیمت‌گذاری ۴ رقمی یا ۵ رقمی استفاده می‌کنند.

  • ۴ رقمی: EUR/USD = 1.1050 → رقم آخر (۰) = پیپ
  • ۵ رقمی: EUR/USD = 1.10501 → رقم آخر (۱) = پیپت

بنابراین در بیشتر جفت‌ارزها:

  • رقم چهارم = پیپ
  • رقم پنجم = پیپت (Point)

و در جفت‌های ین:

  • رقم دوم = پیپ
  • رقم سوم = پیپت

تفاوت Pip (پیپ) و پیپت (Point)

پیپت (Pipette) که گاهی پوینت (Point) هم نامیده می‌شود، برابر با یک‌دهم پیپ است و دقت بیشتری در قیمت‌گذاری می‌دهد.

  • در جفت‌ارزهای غیر ین: ۱ پیپ = ۰.۰۰۰۱ و ۱ پیپت = ۰.۰۰۰۰۱
  • در جفت‌ارزهای ین: ۱ پیپ = ۰.۰۱ و ۱ پیپت = ۰.۰۰۱

جدول: Pip (پیپ) و پیپت (Point)

جفت‌ارز ارزش پیپ ارزش پیپت مثال تغییر
EUR/USD 0.0001 0.00001 1.10501 → 1.10511 = یک پیپ
USD/JPY 0.01 0.001 150.000 → 150.010 = یک پیپ

طبق [Fastpip Glossary]، پیپت‌ها به اجرای دقیق‌تر معاملات کمک می‌کنند و اسپرد را برای اسکالپرها کاهش می‌دهند.

نحوه محاسبه Pip (پیپ) در فارکس

فرمول محاسبه ساده است:

ارزش پیپ = (اندازه یک پیپ ÷ نرخ تبدیل) × حجم معامله (Lot Size)

مثال ۱: EUR/USD

  • اندازه پیپ = 0.0001
  • حجم معامله = 100,000 (لات استاندارد)
  • نرخ = 1.1000

ارزش پیپ = (0.0001 ÷ 1.1000) × 100,000 = 9.09 دلار

مثال ۲: USD/JPY

  • اندازه پیپ = 0.01
  • حجم معامله = 100,000
  • نرخ = 150.00

ارزش پیپ = (0.01 ÷ 150.00) × 100,000 = 6.67 دلار

Pip (پیپ) و حجم معامله (Lot Size)

اندازه لات مشخص می‌کند که هر پیپ چه ارزشی دارد. البته این محاسبات بر اساس کانترکت سایز نرمال بازار فارکس است و در صورتی که کانترکت سایز سیمبل معاملاتی تغییر نماید محسابه ارزش هر پیپ تغییر خواهد کرد

نوع لات حجم (واحد ارز پایه) ارزش تقریبی هر پیپ (EUR/USD ~ 1.10)
لات استاندارد 100,000 حدود ۱۰ دلار در هر پیپ
مینی لات 10,000 حدود ۱ دلار در هر پیپ
میکرو لات 1,000 حدود ۰.۱۰ دلار در هر پیپ

Pip (پیپ) و اسپرد (Spread)

اسپرد اختلاف بین قیمت خرید (Bid) و فروش (Ask) است و معمولاً بر حسب پیپ بیان می‌شود.

  • EUR/USD: 1.1050 / 1.1052 → اسپرد = ۲ پیپ
  • اسپرد کمتر = هزینه معاملاتی کمتر
  • اسپرد بیشتر = هزینه معاملاتی بیشتر

اسکالپرها معمولاً به پیپت‌ها هم توجه می‌کنند تا هزینه اسپردشان کمتر شود.

Pip (پیپ) ، اهرم و مدیریت ریسک

پیپ‌ها ابزار اصلی برای تعیین ریسک و پاداش هستند.

  • حد ضرر / حد سود: مثلاً SL = 20 پیپ، TP = 40 پیپ
  • اهرم (Leverage): با اهرم بالا، هر پیپ تغییر تأثیر بیشتری بر موجودی حساب دارد

بر اساس CFTC Education Center، مدیریت ریسک مؤثر با محاسبه دقیق ریسک هر پیپ و تناسب آن با موجودی حساب آغاز می‌شود.

مطالعه موردی: معامله EUR/USD

یک معامله‌گر ۱ لات استاندارد EUR/USD را در 1.1000 می‌خرد.

  • اگر قیمت به 1.1050 برسد → سود = +50 پیپ = 500 دلار
  • اگر قیمت به 1.0950 برسد → زیان = -50 پیپ = 500 دلار

این مثال نشان می‌دهد که چرا درک پیپ برای مدیریت ریسک حیاتی است.

اشتباهات رایج درباره Pip (پیپ)

  • اشتباه گرفتن پیپ با پوینت (پیپت)
  • نادیده گرفتن تغییر ارزش پیپ در لات‌های مختلف
  • توجه نکردن به اثر اهرم روی ریسک بر اساس پیپ
  • اشتباه در تشخیص رقم‌های ۴ رقمی و ۵ رقمی

نتیجه‌گیری

پیپ زبان مشترک بازار فارکس است. این واحد کوچک، تغییر قیمت، هزینه معامله و میزان سود یا زیان را مشخص می‌کند. تسلط بر محاسبه پیپ، پیپت و ارتباط آن با لات، اسپرد و اهرم، پایه‌ اصلی برای مدیریت ریسک و موفقیت پایدار در معاملات فارکس است.

نکات کلیدی (Key Takeaways)

  • پیپ = کوچک‌ترین تغییر استاندارد در قیمت یک جفت‌ارز.
  • در بیشتر جفت‌ها 1 پیپ = 0.0001، در جفت‌های ین 1 پیپ = 0.01.
  • پیپت (Point) = یک‌دهم پیپ.
  • ارزش پیپ به لات و جفت‌ارز بستگی دارد.
  • اسپرد، سود و حد ضرر همه بر اساس پیپ محاسبه می‌شوند.
  • مدیریت درست پیپ = کنترل بهتر ریسک و عملکرد حرفه‌ای‌تر.

📂دسته‌بندی

معاملات فارکس / واحدهای اندازه‌گیری

🔗اصطلاحات مرتبط (Related Terms)

  • اسپرد (Spread)
  • پیپت (Pipette)
  • حجم معامله (Lot Size)
  • اهرم (Leverage)
  • جفت‌ارز (Currency Pair)
  • مدیریت ریسک (Risk Management)
  • فارکس

📌 نکته Fastpip

قبل از ورود به هر معامله، ارزش پیپ در لات انتخابی خود را محاسبه کنید. این کار کمک می‌کند بدانید به ازای هر پیپ تغییر، چه میزان سود یا زیان خواهید داشت. ابزارهای Fastpip محاسبه پیپ را ساده‌تر می‌کنند و به شما کمک می‌کنند حد ضرر خود را بر اساس مدیریت ریسک اصولی تنظیم کنید.